کتک‌کاری بچه‌ها در خانه از مسائل رایجی است که خیلی از خانواده‌ها با آن دست‌وپنجه نرم می‌کنند؛ مسئله‌ای که علاوه بر ایجاد فضای متشنج در خانه و سلب آرامش والدین می‌تواند منجر به آسیب‌های روحی و جسمی برای خود بچه‌ها شود؛ اما اصلاً چرا زدوخورد بین بچه‌ها اتفاق می‌افتد و والدین چگونه باید با این مسئله روبه‌رو شوند؟ اگر می‌خواهید به‌عنوان والدینی مسئولیت‌پذیر دلایل و راهکارهای پیشگیری و یا مواجهه با کتک‌کاری فرزندانتان را بدانید، این توصیه‌ها را جدی بگیرید.
به حس نیاز فرزندان خود پاسخ دهید
بهانه‌گیری، عصبانیت، پرخاشگری، لجبازی و… عملاً ریشه در بی‌توجهی به کودکان دارد؛ یعنی اگر بچه‌ها احساس کنند توسط والدین و اطرافیان موردتوجه قرار نگرفته‌اند، از هر راهی از جمله دعوا و کتک‌کاری برای جلب‌توجه استفاده می‌کند و این موضوع خیلی هم به سن‌وسال آن‌ها ربطی ندارد! فرزانه شرف‌پور روان‌شناس و کارشناس ارشد مشاوره خانواده می‌گوید: «حتی خود بزرگسالان هم وقتی نیازهایشان برآورده نشده و یا نادیده گرفته شود، عصبانی و ناراحت می‌شوند و حتی ممکن است با هم دعوا کنند، حالا این اتفاق در بین بچه‌ها خصوصاً بچه‌های کوچک بسیار شدیدتر است و خیلی زود احساسشان را با جیغ، دعوا و ناراحتی بروز می‌دهند، بنابراین والدین باید هشیار باشند و از توجه و ابراز محبت به آن‌ها غافل نشوند؛ حتی اگر فرزندانشان ساعت‌ها در آرامش و در حال بازی با هم هستند، باید به سراغشان رفته و ضمن ابراز محبت، آن‌ها را تشویق و از آن‌ها قدردانی کنند تا بچه‌ها بدانند که موردتوجه والدین خود هستند.»
مراقب گرسنگی و خستگی کودکان باشید
کودکی که گرسنه است یا خوابش می‌آید، آستانه تحمل بسیار پایینی دارد و خیلی زود عصبانی می‌شود که همین مسئله احتمال پرخاشگری در کودک را افزایش می‌دهد، پس والدین باید توجه بالایی نسبت به این دو مسئله داشته و با مدیریت زمان غذا و استراحت فرزندان، از بروز تنش‌های احتمالی پیشگیری کنند.
هیجانات تخلیه نشده بچه‌ها را دریابید
گاهی اوقات فرزندان نه خسته‌اند، نه گرسنه و نه بی‌توجهی دیده‌اند، اما باز هم زدوخورد میانشان اتفاق می‌افتد؛ احتمالاً در این مواقع با بروز هیجانات تخلیه نشده کودک مواجه هستید. برخی کودکان دارای هیجانات بیشتری هستند و این هیجان باید با یک‌سری بازی‌های حرکتی و حتی در فضای بیرون از خانه پاسخ داده شود که اگر این اتفاق نیفتد، ممکن است کودکان با زدوخورد بین خودشان، این حس را تخلیه کنند، پس حواستان به این مسئله باشد.
از کوره درنروید
گرچه مواجهه با کتک‌کاری بچه‌ها، صحنه قابل تحملی نیست اما والدین فقط در صورت حفظ آرامش می‌توانند به قائله پایان داده و از ایجاد تنش بیشتر جلوگیری کنند. روان‌شناس خانواده توضیح می‌دهد: «در چنین مواقعی باید خودمان را جای کودک قرار دهیم. خود ما هم خیلی وقت‌ها از کوره درمی‌رویم و در این مواقع، انتظار همدردی داریم، پس لطفاً عصبانی نشوید، فریاد نزنید، قضاوت نکنید، راهکار ندهید و در عوض یک شنونده کامل باشید. وقتی نیاز و احساس آن لحظه بچه‌ها را درک کنید و با آن‌ها همراه و همدل شوید، بچه‌ها رفته‌رفته آرامش خود را بازیافته و مسئله خیلی ساده‌تر از تصورتان، حل‌وفصل خواهد شد.»
طرف هیچ‌کس را نگیرید
محکوم‌کردن هریک از فرزندان ممکن است به جایگاه والد نزد فرزندان آسیب بزند، پس هیچ وقت طرف هیچ‌کدام را نگیرید و قضاوت نکنید. شرف‌پور می‌گوید: «حتی اگر مطمئن هستیم که حق با کدام است، اصلاً نباید به زبان بیاوریم و این موضوع را به آن‌ها بگوییم، زیرا ممکن است بچه‌ای که حق به او داده شده، جسورتر شود و بچه‌ای که حق به او داده نشده، مدام در توجیه خود برآید که به همین سبب شرایط بدتر شده و ممکن است دعوا بالاتر بگیرید.»
درهای صلح را بازکنید
بهترین پادرمیانی میان بچه‌ها در شرایطی مثل زدوخورد، منحرف‌کردن حواس آن‌ها از اتفاق است، پس وقتی حرف‌هایشان را شنیدید و حس اعتماد آن‌ها را جلب کردید، بلافاصله آن‌ها را به سمت فعالیتی دیگر سوق دهید تا از آن فضا خارج شوند. گاهی یک بازی حرکتی، گوش‌دادن به موسیقی و حتی تلویزیون دیدن جمعی می‌تواند فضا را تلطیف کرده و آرامش را به آن‌ها بازگرداند.
الگوی خوبی باشید
به‌عنوان نکته پایانی اما کلیدی باید بدانید که بخش زیادی از پرخاشگری کودکان ناشی از پرخاشگری خود والدین است. حتماً شنیده‌اید که می‌گویند بچه‌ها همان چیزی می‌شوند که ما هستیم نه آن چیزی که از آن‌ها می‌خواهیم، بنابراین بسیاری از رفتار کودکان از جمله دعوا و کتک‌کاری، ریشه در رفتار خود ما دارد که باید آن را اصلاح کنیم تا شاهد بازتاب آن در رفتار فرزندانمان باشیم.
لینک کوتاه این خبر: /?p=13980
