طبق ادعای میشل دسمورژه، عصب‌شناس فرانسوی، در کتاب «کارخانه ابلهان دیجیتال»، افزایش استفاده از ابزارهای دیجیتال به کاهش میانگین بهره هوشی بچه‌ها منجر شده است یعنی «با دست‌های خودمان آینده بچه‌هایمان را خراب می‌کنیم…» این در حالی است که دبیر اجرایی کارگروه بازی‌های شناختی مهدیه کرمی سه‌شنبه گفت که در یک سال گذشته تاکنون ۱۰۰ بازی شناختی مورد ارزیابی قرار گرفته و «نیمی از آن‌ها «نشان هوشا» دریافت کرده‌اند». تا خانواده‌ها آگاهانه بازی انتخاب کنند.
کمتر از ۱۰ سال است که بازی‌های شناختی به‌عنوان بازی‌هایی با اثرات درمانی و یادگیری در دنیا جاافتاده است و تقریباً ۴ سال است که نهادی با عنوان «نهاد اعتباربخش بازی‌ها و بسته‌های شناختی» به‌منظور ارزیابی و ترویج بازی‌های شناختی در کشور راه‌اندازی شده است.
بازی‌های شناختی هم به‌صورت بازی‌های رومیزی و هم‌بازی‌های دیجیتال برای گروه سنی کودک و نوجوان تا بزرگسال و سالمند طراحی و تولید می‌شوند. هر بازی که به‌منظور بهبود عملکردهای شناختی مغز طراحی شود به‌عنوان بازی شناختی مطرح می‌شود؛ به‌عنوان‌مثال اگر با انجام یک بازی توان حل مسئله و حافظه فرد افزایش یابد و توجه و تمرکز ارتقا پیدا کند به آن بازی شناختی می‌گوییم.
بازی‌های شناختی با درگیرکردن حواس چندگانه فرد را از هیجانات کاذب و مخرب دور نگه می‌دارد، هماهنگی دست، چشم و مغز را افزایش می‌دهد، از بیش‌فعالی غیرمفید جلوگیری کرده و فرد را وارد مرحله یادگیری می‌کند. علاوه‌برآن به کمک این بازی‌ها بیماری‌های مثل بیش‌فعالی، ای‌دی‌اچ‌دی و اوتیسم در بچه‌ها شناسایی و درمان می‌شود.
مرتضی جمشیدی، کارشناس بازی، می‌گوید که بازی‌های دیجیتالی تصمیم‌گیری ادراکی را بهبود می‌دهد و توانایی تشخیص انتخاب هدف را تقویت می‌کند. همچنین به نظر می‌رسد «بازی‌های سبک اکشن گستره وسیع‌تری برای یادگیری مهارت‌هایی که موردنیاز زندگی واقعی است را تأمین می‌کند». مثلاً بهبود پردازش مغزی و عملکرد شناختی و مسئله عکس‌العمل سریع از مزایای بازی اکشن Call of Duty، جی تی‌ای دی است و مخاطبان زیادی در بین کودک و نوجوان دارد. اما در مقابل فرزانه شریفی، یک کارشناس دیگر در حوزه بازی، می‌گوید که بازی می‌تواند مهارت‌های چندگانه کودک و نوجوان را تقویت کند اما نباید هر بازی را در اختیار بچه‌ها قرار دهیم، بازی‌های دیجیتالی اکشن روحیه بچه را خشن می‌کند و تنها به دلیل گرافیک و بصری‌سازی مخاطب دارد و تأثیرات منفی آن در درازمدت بیشتر آثار مثبتش است، اما «بازی دیجیتالی شناختی محتوای خوب و حتی جنبه درمانی و یادگیری دارد و باید روی جذابیت بصری و طراحی آن بیشتر کار شود تا مخاطب را جذب کند»
کارشناسان معتقدند که خانواده‌ها باید الگوی مصرف خود را تغییر دهند و بیشتر با بازی‌های شناختی آشنا شوند، چراکه همه یادگیری کودک و نوجوان از طریق بازی و سرگرمی است و بچه در بازی با افراد دیگر تعامل صحیح را یاد می‌گیرد. همچنین اگر قرار است بازی‌های غیرشناختی را انتخاب کنند با رعایت استاندارد و اصول صحیح آن را انجام دهند.
